Sualtı Avcılığında Kullanılan Silahlar
08-08-2018
21:42
Sualtı Avcılığında Kullanılan Silahlar
HAVALI TÜFEKLER:
Sualtı Avcılığında kullanılan silahlar türlerine, sistemlerine, boylarına göre çeşitli gruplara ayrılmıştır.
Bunları kabaca iki ana gruba ayırabiliriz.
1-Lastikli Tüfekler
2-Havalı Tüfekler
Lastikli tüfekler hakkında herkesin az çok bilgisi vardır. O yüzden bunu şimdilik bir kenara bırakıp Havalı Tüfekler ile başlayalım.
HAVALI TÜFEKLER:
Günümüze kadar pek çok havalı tüfek sistemi denendi. Bunların içinde en uzun ömürlü olan ve halihazırda kullanılanı Pnömatik sistemlerdir.
Çalışma prensibi basitçe; havanın tüfek içinde sıkıştırılmasından elde edilen basıncın oluşturduğu itme gücünü bir piston vasıtasıyla kullanarak şişi hızla ileri doğru atmasına dayanır.
Havalı tüfekler herkesin bildiğinin aksine belli sayıda atış yapıp sonradan doluma ihtiyaç duyacak şekilde değildir. Diğer bir deyişle atım sayısı (herhangi bir arıza olmadığı takdirde) sonsuzdur.
Bunu açmadan önce sisteme genel bir bakış atalım.
Havalı tüfeğin bölümleri:
1-Tetik mekanizması
2-Yatak borusu
3-Piston
4-Kafa
5-Şiş
6-Pompa
7-Muşta
8-İp
9-Uçlar
1-Tetik mekanizması:
Şişin piston yatağına yerleştirilip, tüfeğin içine ittirilmesinden sonra pistonun son kısmındaki konik bölümü kilitleyen ve basıldığı zaman sıkışan havanın gücüyle şişin ileri doğru gitmesini serbest bırakan sistem tetik mekanizmasıdır.
2-Yatak borusu:
Şişin ve pistonun hareket ettiği ve havanın sıkıştığı boru şeklindeki bölümdür.
Ana gövdenin içinde dış etkilerden yalıtılmış şekilde bulunur.
3- Piston:
Üzerindeki konik conta sayesinde, yatak borusu içindeki havayı sıkıştırmaya ve dışa bakan bölümündeki oyuk sayesinde şişi tutmaya yarayan hareketli parçadır.
Metal, teflon (veya delrin) ve conta kısımlarından oluşur.
Ana metal gövdenin kuyruk kısmı genelde konik olup tetik mekanizmasına oturacak şekilde bir çentiğe sahiptir.
Gövdenin dışa bakan bölümündeki oyuk, ana gövde üzerinde işlenmiş veya teflon vb. materyalden oluşturulmuş bir ek parça olarak ve şişin kuyruğunun oturacağı şekildedir.
Üzerindeki conta namlu ağzına bakacak şekilde koniktir. Contanın konik şekli sebebiyle kurulurken hava kaçırmaması ve atış esnasında hızlı hareket etmesi sağlanmıştır.
4- Kafa:
Ana gövdeye tutturulmuş, ve şiş yatağının düz durmasını sağlayan ve aynı zamanda namluyu taşıyan parçadır. İçerisinde teflon ve conta karışımı bir amortisör sistemi olup pistonun dışarı çıkarken sisteme zarar vermemesi amaçlanmıştır.
Gövdeye oturan vidalı kısmının ve namlunun arasında, yatakta sıkışan suyun tahliye edilmesi için delikler bulunur.
Havalı tüfekler sadece su altında kullanma amacı ile üretilmişlerdir. Herhangi bir şekilde karada atıldığında önce amortisör sistemi sonra da kafa ve namlu hasar görür ve tamiri pahalıya patlayacak arızalara yol açar.
5-Şiş:
Şişler genelde 6,5 veya 7 mm çapında krom veya paslanmaz kaplanmış pirinçten yapılır.
Havalı tüfek şişleri çeşitli uçlar takılması için vidalı yapılır. Ve vida dişi de lastikli tüfek şişlerinden farklı olarak metrik 8 mm ölçüsünde yapılır.
Şişin kuyruk bölümü markalara göre farklılık gösteren genelde konik kuyruk bölümüyle son bulur.
Şişin tamamen gövde içerisine girmesinden dolayı, ipin takılması için plastik veya metal yüksük kullanılır. Yüksüğün hemen altında, şiş boşa çıktığında şoku azaltması için bir yay ve yayın şişten çıkmamasını sağlayan metal bir bilezik bulunur.
6-Pompa:
Havalı tüfekler fabrikasyon olarak belli bir miktar basınçlı havayla sıkıştırılmış olarak gelirler.
Eğer bu basınçlı havanın yarattığı güç, bize yeterli gelmiyor ve tüfeğimizin daha hızlı atmasını istiyorsak pompa yardımı ile iç basıncı arttırabilir ve şişin daha hızlı gitmesini sağlayabiliriz.
Veya periyodik yağ değişimlerinden sonra boşalttığımız havayı yenilemek için de, yine pompayı kullanırız.
7-Muşta:
Havalı tüfeğin kurulumu esnasında şişi tutmak ve içeri doğru bastıracak gücü vermek oldukça zordur.
Şişin ucuna taktığımız delici uca oturacak şekilde tasarlanmış ve avuç içinde rahatça kavranan plastik kurma aparatına muşta denir.
8-İp:
Havalı tüfeklerde kullanılan ip standart iplerden daha kalın ve yüzerliliği pozitiftir.
9-Uçlar:
Şişe uyabilecek ölçüde metrik 8 mm olarak hazırlanmış genelde çift kelebeklidir. Lastikli tüfek uçlarını da kullanmak için 8 den 6 ya adaptörler bulunmaktadır.
Üçlü, beşli veya daha fazla sayıda uca sahip çatal uçlar tüfeğin dengesini bozduğu için nadiren tercih edilir.
Havalı tüfeğin hazırlanması:
Bir sualtı mağazasından aldığımız havalı tüfek de; ip, şiş, uç, gövde ayrı ayrıdır.
Önce şişin ucunu takarak tüfeğin namlusuna oturtun. Bilezik, yay ve yüksük sıralamasının doğru olup olmadığı kontrol edin.
İpin bir ucu yüksüğe, diğer ucu ise kafanın altındaki ip takma deliğine bağlayın.
Bağlanmış uçlara yakın olan yerlerden çift taraflı olarak tutulan ipi, tetiğin altındaki ip tutucuya ve kafa altındaki çentiğe karşılıklı olarak dairevi sarın.
İpin boyu fazla veya eksik geldiyse tercihe göre ipi birebir gelecek şekilde kesebilir, veya; Basit bir paket lastiğini kendi içinden geçirerek ipe bağlayıp aradaki farkı kapatabilirsiniz.
Tüfek muşta yardımı ile kurulduğu zaman atışa hazır hale gelir.
Havalı tüfeğin kullanımı:
Havalı tüfekler sistem itibariyle lastikli tüfek kullanımının pek rahat olmadığı dar oyuklarda ve kısa mesafeli atışlarda tercih edilir.
Havalı tüfeğin tüm hareketli parçaları ana gövde içinde olduğundan, lastikli tüfeğin atış esnasında lastiklerinin takılma ihtimali olan oyuklarda kullanımı daha rahattır.
Havalı tüfekler kısa mesafede lastikli tüfeklerden daha güçlüdür.
Çünkü sıkışan hava sebebiyle şiş tetiğe bastığınız andan itibaren hızlı gider. Fakat lastikli tüfeklerde şişin hızlanması için lastiklerin en az 2/3 oranındaki bir mesafe boyunca şişi ittirmesi gereklidir.
Havalı tüfeklerde Vites:
Güç azaltıcı diye de niteleyebileceğimiz bu özellik, bir kol vasıtasıyla içerideki basıncı üçte iki oranında azaltarak çok yakın mesafeli atışlarda şişin kayalara çarparak zarar görmesini veya balığın şiddetli atıştan dolayı parçalanmasını engelleyen bir sistemdir.
Havalı Tüfeğin Bakımı:
Havalı tüfeklerin çalışma prensibi, bir piston vasıtasıyla sıkıştırdığımız havanın gücü ile atılan şişin ileri ittirilmesi demiştik. Bu sistem aynı otomobil amortisörü gibi sabit bir havayı kullanarak çalışır. Herhangi bir şekilde bir arıza yoksa tüfeğimizi ömür boyunca aynı hava ile kullanabiliriz.
Fakat sistemin zarar görmemesi için dikkat etmeniz gereken bazı maddeler var.
Havalı tüfekler asla ve asla karada kurulmaz ve karada atış yapılmaz.
Olası bir kurulu kalma durumunda suda boşa atış yaparak tüfeğin boşaltılması gerekir.
Her kullanımdan sonra bol tatlı su ile yıkanmalıdır.
Kumluk bölgelerde namludan içeri kum taneciklerinin kaçmamasına özen gösterilmelidir. Eğer böyle bir şüphe varsa tüfeği kurmadan namludan içeri su doldurup boşaltarak kumun çıkması sağlanmalıdır.
Kurulum esnasında şişin pistona oturduğundan emin olarak, düz bir doğrultuda namludan içeri itilmesi ve sürekli muşta kullanılmasına dikkat edilmelidir.
Tüfeğe hava basarken pompanın vida dişlerinin gövdeye tam oturmasına ve hava basma işlemi tamamlandıktan sonra valf tapasını kapatmadan suya girmemeye özen gösterilemlidir.
Yağ Değişimi:
Yetkili servise yaptırmanız şiddetle tavsiye olunur. Son kısımdaki nota bakınız.
Tüfek kurulu değilken valf tapasını çıkartın.
Sübap kısmına ince bir tornavida ile hafifçe basarak içerideki havayı tahliye edin.
Kafayı ve namluyu sökün.
İçerideki yağı tüfeği kafası aşağı bakacak şekilde boşaltın.
Yeni yağı koyun. (50 cm’ye kadar olan tüfeklerde 20 cm3, 60-70 cm için 30 cm3, 90cm ve üzeri için 40-50 cm3 yağ yeterlidir.)
Kafayı ve namluyu takın.
Pompa ile havasını tamamlayın.
Avantaj ve Dezavantajlar:
Havalı tüfekler aynı lastikli tüfekler gibi şişsiz vaziyette yüzerler.
Havalı tüfekler lastikli tüfeklere göre daha gürültülüdür uzun mesafelerde balığı kaçırır.
Fakat kısa mesafelerde ve oyuklarda lastikli tüfeğe göre daha etkilidir.
Standart hava basılmış bir havalı tüfeğin kurulması lastikli tüfeklerden daha rahattır.
40 cm ye kadar olan boylar bir kılıf vasıtasıyla bacağa takılarak yedek tüfek olarak kullanılabilir.
Önemli Not: Yağ değişimi ile ilgili bilgi, teknik konularda uzman kişiler içindir. Sportif kullanıcılar değişimi, sadece yağ bedelini ödeyerek, yetkili servislerde ücretsiz olarak yaptırabilirler.